Kolonide kraliçenin bulunmaması ya da sağlıklı olmaması koloni kayıplarının en önemli etkenlerinden biridir.
Kraliçesiz bir koloninin belirtilerini bilmek oldukça önemlidir.
Kraliçenin bulunmadığı ya da problemli olduğuna dair koloni belirtileri:
Yumurta ve Yavru Eksikliği; Kraliçe arı, kovanda döllenmiş işçi arı yumurtaları bırakabilen tek arıdır. Bu nedenle, kraliçesiz bir koloninin ilk belirtisi yumurta ardından genç yavru ve en sonunda tamamen yavru eksikliği olacaktır.
Kraliçesiz bir koloni erken yakalanırsa, çok fazla hasar oluşmadan hemen önce kraliçe verilebilir.Ayrıca yumurta ya da yavru eksikliği görülse bile yine de bir kraliçe olabileceği unutmamalıdır.
Kaliçenin artık yaşlandığı veya arıların yavru hastalığının yayılmasını kontrol etme yollarından biri olan “yavru molası” verdiği için yumurtlamayı bırakmış olabilir. Yaşlı ve yumurtlamayan bir kraliçenin değiştirilmesi gerekirken, yavru molası veren bir kraliçe kısa süre sonra yumurtlamaya devam edebilir.
Popülasyonda Düşüş; İşçi arılar her gün doğal veya doğal olmayan sebeplerden ölürler, ancak kraliçesiz bir kolonide ölenlerin yerlerine yeni bireyler konulamaz. Bu, popülasyonun düşmeye başlayacağı anlamına gelir. Normalde, bu semptom fark edildiğinde koloni haftalardır kraliçesiz demektir.
Bal ve Polen Artışı; Daha önce yavru bakımıyla meşgul olan işçi arılar yavru azalınca kovanda bir iş dengesizliği oluşur. Bu durum artan yiyecek arama ve gıda depolarıyla sonuçlanabilir.
Benzer durum, koloninin daha fazla alana ihtiyaç duyduğu güçlü bir nektar akışı sırasında kraliçeli kovanlarda da meydana gelebilir. Arılar yiyecek depolamaya öncelik verir ve yavru bırakılacak petekleri de doldurarak kraliçeye yumurtlayacağı petek bırakmaz.
Mizaçta Değişim; Kraliçesiz arılar genellikle sinirli veya gergindir.
Alçak bir uğuldama ile birlikte yüksek perdeden bir vızıltı çıkarırlar, ancak deneyimli arıcıların bile sesi her zaman ayırt etmesi mümkün değildir.
Kraliçe olmadan geçen birkaç haftadan sonra, kalan arılar isteksiz, uyuşuk ve tembel hale gelir. Bu arılar hiçbir şey yapmazken, kovanın içinde veya dışarıda iniş tahtasında veya yakındaki yeşilliklerde yavaşça yürürken görülebilir.
Kraliçesiz bir koloninin tarlacı arılarının kanatlarını K formunda açıp gıda toplamak için uçmadan önce girişin yakınında biraz dolaştığı, kraliçeli kovanlardaki tarlacıların ise kanatlarını katlayıp hemen uçtukları ileri sürülmektedir.
Kraliçe Hücreleri; Kraliçesiz bir koloni genellikle yeni kraliçe yapmaya çalışır. Kraliçe hücresi görüldüğünde, hangi aşamada olduğu kontrol edilmelidir.
Bazen, arılar yeni bir kraliçe yapmayı başarır, ancak bu kraliçe başarısız olur.
Bu durumda açılmış kraliçe hücreleri görülür. Ancak kraliçeye dair başka bir işaret yoktur.
Kraliçesiz kolonilerde genellikle sadece boş kraliçe gözleri olur. Bu, koloninin kraliçesini kaybettiğini ve yeni kraliçe yapmak istediğini, ancak bunun için döllenmiş yumurtaya sahip olmadığını gösterir.
Yumurtlayan İşçiler; Koloni çok uzun süre kraliçesiz kalırsa, işçi arılar yumurtlamaya başlar. İşçi arilar merhaba döllenmemiş yumurtalar bırakır. Yumurta çatlar, ancak sadece erkek arılar olurşur. Yumurtlayan işçilerin olduğu bir kolonide kovanda yumurta ve yavru bulunur, ancak tek bir hücrede birden fazla yumurta görülür. Bir kraliçe genellikle hücre başına sadece bir yumurta bırakır. Ayrıca sadece erkek arı yavruları ve genellikle yetişkin erkek arı popülasyonunda artış görülür.
Bu semptomların hiçbiri tek başına koloninin kraliçesiz olduğunu kesin olarak göstermez. Kraliçesiz bir kolonide genellikle yukarıdaki belirtilerden birden fazlası bulunur, sadece biri görülürse kesinleştirmek için kraliçesizlik testleri yapılabilir.
Arılara kraliçeli bir koloniden açık yavrulu çerçeve verilebilir.2 ila 5 gün arasında beklenir ve ardından bu çerçevede kraliçe üretip üretmeye çalışıp çalışmadıkları kontrol edilir.Kraliçe memesi görülür ise koloni kraliçesizdir.Hiç kraliçe memesi yoksa kolonide kraliçe problemi yoktur.
ikinci yöntem koloni çerçevelerinin üzerine kafesli kraliçe konulur.eğer kolonide kraliçe yok ise arılar kafesteki kraliçenin üzerine kanatlarını çırparak yelpaze şeklinde uçarak kraliçeye doğru akın edeceklerdir.kraliçe var ise arılar agrasif şekilde kafesli kreliçeye saldıracaklar hatta kafesi ısıracaklardır.
NOT..DOÇ.DR.AYŞE EBRU BORUM DANALINTIDIR.